มทร.ล้านนา โชว์กึ๋น ผุดนวัตกรรม “เซ็นเซอร์” ระบบเตือนภัยไฟป่าแบบเรียลไทม์ แจ้งพิกัดไฟป่า ป้องกันไฟลุกลามทำลายผืนป่า ลดการสูญเสียเจ้าหน้าที่ ทั้งแก้ปัญหาฝุ่น PM 2.5 เร่งพัฒนาให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น ใช้งานง่ายขึ้น และราคาถูก หวังติดตั้งช่วยดับไฟป่าทั่วประเทศ
ผศ.ดร.จัตตุฤทธิ์ ทองปรอน รักษาราชการแทนอธิการบดีมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคล (มทร.) ล้านนา เปิดเผยว่า จังหวัดเชียงใหม่ พื้นที่ทางภาคเหนือตอนบน มักมีปัญหาเรื่องฝุ่นละอองขนาดเล็ก PM 2.5 และ ไฟป่า มหาวิทยาลัยจึงมุ่งเน้นการสร้างนวัตกรรมเพื่อชุมชน โดยมีความร่วมมือกับหน่วยงานต่าง ๆ ในพื้นที่ ในการดำเนินโครงการเกี่ยวกับการแก้ปัญหาไฟป่า ซึ่ง ศูนย์วิจัยระบบพลังงานสะอาด มทร.ล้านนา ได้ดำเนินโครงการวิจัย “ลมหายใจเชิงดอย : การเพิ่มประสิทธิภาพกลไกการทำงานให้บริการสาธารณะ เพื่อส่งเสริมสุขภาวะ ประชาชนของเครือข่ายเทศบาลลุ่มน้ำแม่กวงด้วยเทคโนโลยีดิจิทัลแพลตฟอร์ม การเตือนภัยจุดที่มีความร้อน” อ.ดอยสะเก็ด จ.เชียงใหม่ ร่วมกับ หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง พัฒนาระบบเซ็นเซอร์เตือนภัยจุดที่มีความร้อน ทำให้สามารถรู้พิกัดจุดเกิดไฟป่า รวมถึงลดปริมาณการเข้าไปในพื้นที่ของเจ้าหน้าที่ร่วมด้วย เพราะที่ผ่านมา เมื่อไม่มีระบบเซ็นเซอร์ เวลาเกิดไฟป่า จะมีเจ้าหน้าที่เสียชีวิตจากการเข้าไปดับไฟจำนวนมาก เพราะไม่รู้ทิศทางของลม และไม่สามารถหนีออกมาได้ทัน
“ระบบเซ็นเซอร์ที่พัฒนาขึ้นนี้ เป็นการแจ้งเตือน และรู้พิกัดไฟป่า ช่วยให้เจ้าหน้าที่สามารถเข้าไปดับไฟได้ทันท่วงที ควบคุมการลามของไฟป่าได้ และยังเป็นการลดปัญหาหมอกควัน และฝุ่นละออง PM 2.5 อันเกิดจากไฟป่า โดยหลังจากนี้จะพัฒนาระบบเซ็นเซอร์ที่มีราคาไม่เกิน 100 บาท โดยใช้แบตเตอรี่ที่มีอายุการใช้งาน 2-3 ปี เมื่อแบตเตอรี่หมดก็สามารถนำกลับมาเปลี่ยนแบตเตอรี่ได้ ปัจจุบันยังไม่มีระบบเซนเซอร์แจ้งเตือนไฟป่าแบบเรียลไทม์ อย่างไรก็ตาม ระบบดังกล่าวยังคงต้องพัฒนาอย่างต่อเนื่อง เพื่อให้สามารถใช้งานได้ดีขึ้น ประหยัดมากขึ้น และติดตั้งได้ตามพื้นที่ต่าง ๆ ในป่า เพราะการที่รู้ตำแหน่งเกิดไฟป่าอย่างชัดเจน จะช่วยให้ป่าไม้ถูกทำลายลดลง ช่วยแก้ปัญหามลพิษและสิ่งแวดล้อมได้ อีกทั้ง จะมีการพัฒนาเว็บไซต์ เพื่อให้ประชาชนได้เข้าถึง และร่วมแก้ปัญหาร่วมกัน”
ผศ.ดร.จัตตุฤทธิ์ กล่าวต่อว่า นอกจากนี้ มทร.ล้านนา ยังได้ร่วมกับหน่วยงานในพื้นที่และชุมชน ดำเนินการเกี่ยวกับไฟป่าผ่านโครงการต่าง ๆ มากมาย อาทิ โครงการ Smoke Watch ซึ่งเป็นการออกแบบระบบแอปพลิเคชัน โดยแบ่งออกเป็น 4 ส่วน ได้แก่ 1. จุดความร้อน VIIRS Hotspot 2. แจ้งการเกิดไฟ 3. สถิติรายงานการแจ้งไฟ และ 4. แผนที่แสดงการแจ้งไฟ และมีการแจ้งเตือน แสดงผลเฉพาะจุดความร้อน VIIRS ซึ่งจะดำเนินการในพื้นที่จังหวัดเชียงรายก่อน
