ตอนที่ 14 : ศิลปศึกษา : หนังสืออุดมการณ์โอลิมปิกของคูเบอร์แต็ง : แปลโดย : ดร.นิพัทธ์ อึ้งปกรณ์แก้ว
ศิลปศึกษา หากจะต้องนิยามศิลปะเฉพาะมิติบทบาทในการศึกษา ข้าพเจ้าขอกล่าวว่า สิ่งแรกและสำคัญสุดนั้น ศิลปะคือสุนทรียภาพตามความเข้าใจของรัสกิน แม้การนำแนวคิดของท่านไปใช้จะมีความเป็นอังกฤษมากในรูปแบบต่างๆซึ่งแทบจะทำให้คนอื่นไม่สามารถเข้าถึงได้ แต่ความเข้าใจของท่านก็ถูกต้องและนำไปใช้ได้กับทุกคน การปลุกสุนทรียภาพในเด็กคือการสร้างความสวยงามแก่ชีวิตและการทำชีวิตสังคมให้สมบูรณ์แบบ แต่เราควรจะลงมือทำอย่างไร? โจทย์นี้คงเป็นงานหินเนื่องเพราะข้าพเจ้าสังเกตถึงความงุ่มง่ามและไร้ประสิทธิผลของคำตอบเกือบทั้งหมด ไม่ว่ากรณีใดก็ตาม ดูเหมือนจะไม่ใช่ศิลปินแห่งชาติส่วนใหญ่ที่จะเป็นแรงบันดาลใจ กรีซและอิตาลีแทบไม่มีสิ่งแบบนี้เลย ความพยายามจำนวนไม่น้อยเกิดขึ้นในเยอรมนีและฝรั่งเศสแต่ก็ไม่ประสบผล โครงการที่น่าพึงพอใจสุดคงจะอยู่ในอเมริกาซึ่งเป็นของเอกชนอย่างแน่นอน แต่ก็ลำบากต่อการติดตามในบางครั้ง ข้าพเจ้าจดจำการได้รับโอกาสเข้าเยี่ยมโรงเรียนศิลปะขนาดเล็กในเมืองเซนต์หลุยส์ รัฐมิซซูรีเมื่อสิบปีก่อนโดยข้าพเจ้าประทับใจยิ่งในความเรียบง่ายของวิธีการสอนอย่างแท้จริง มีผ้าใบเก่าและกองหินอ่อนที่เป็นงานศิลป์ซึ่งมีความสำคัญรองลงมาแต่แสดงให้เห็นถึงการคัดเลือกที่ดีของครู วัตถุเหล่านี้มีความเหมาะสมต่อการกระตุ้นนักเรียนให้เข้าใจเรื่องเส้น งานลอยตัวและสี ภาพวาดอย่างหวัดที่แสดงร่องรอยการขาดประสบการณ์ของพวกเขา ถูกจัดเรียงอยู่ด้านข้างภาพสีและงานปั้นของตนเอง หนึ่งในสองห้องคือห้องทำงานศิลปะ ส่วนอีกห้องดูเหมือนพื้นที่รกร้างในแวบแรกที่เห็น มีหิ้งยักษ์ยุคกลาง ประตูมหึมายุคเรเนซองส์ ภาพต่างๆหลากสีบนผนัง โต๊ะและเก้าอี้งดงามแบบหลุยส์ที่สิบหก เครื่องแก้วสีสด และโคมไฟเหล็กดัดกลางห้อง ข้าพเจ้าไม่เข้าใจงานสะสมนี้ในครั้งแรกที่เห็น แต่ข้าพเจ้ารู้สึกราวกับถูกฟ้าผ่าเมื่อรู้ว่า ยกเว้นแต่พรมถักมือที่ตบแต่งหลังห้องแล้ว ที่เหลือทุกอย่างคืองานของนักเรียนทั้งสิ้น ศาสตราจารย์อธิบายวิธีการของท่านแก่ข้าพเจ้าเป็นคำพูดว่า “นี่คือห้องปฏิบัติการของพวกเรา” ชายผู้นี้ที่ไม่ได้เป็นศิลปินโด่งดังสามารถเข้าถึงการศึกษาศิลปะที่เรียบง่ายมากซึ่งไม่เกี่ยวข้องต่อกิจวัตรประจำวันที่พวกเราในโลกเก่าถือเป็นแนวปฏิบัติดั้งเดิม งบประมาณจำกัดทำให้ท่านไม่สามารถจัดซื้อวัตถุมีค่าในระหว่างการเดินทางต่างประเทศเป็นประจำแต่ก็สามารถจดบันทึก วาดแบบหวัด เก็บภาพและทำทั้งหมดขึ้นใหม่ได้ ท่านเข้าชมพิพิธภัณฑ์ทั่วยุโรปพร้อมหนังสือประวัติศาสตร์ในมือคอยมองหาสิ่งล้ำค่าของยุคและรื้อฟื้นความหวังยามที่สิ่งเหล่านี้จะบานสะพรั่ง …