คณะทำงานจากโครงการสิ่งแวดล้อมแห่งสหประชาชาติ United Nations Environment Programme หรือ UNEP และโครงการตั้งถิ่นฐานมนุษย์แห่งสหประชาชาติ (United Nations Human Settlements Programme หรือ UN-Habitat) ได้มาเยือน จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เพื่อศึกษาดูงานโครงการ Chula Zero Waste เนื่องในวันปลอดขยะสากล เมื่อวันที่ 30 มีนาคม 2566 ที่ผ่านมา โดยได้เยี่ยมชมสถานีคัดแยกขยะในโรงอาหาร การใช้เครื่องย่อยสลายชีวภาพ และเครื่องอัดขยะในมหาวิทยาลัย
คณะทำงาน UNEP ชื่นชม จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ที่ได้ริเริ่มโครงการ Chula Zero Waste และสร้างระบบการจัดการขยะอย่างครบวงจร มาตั้งแต่ 7-8 ปีที่แล้ว แสดงให้เห็นว่า จุฬาฯ ตั้งใจมุ่งมั่นอย่างจริงจัง ในเรื่องการจัดการขยะ โดยมีนโยบายและแผนงานการจัดการขยะตั้งแต่ต้นทาง กลางทาง สู่ปลายทางอย่างต่อเนื่อง ชัดเจน และเห็นผลเป็นรูปธรรม อาทิ มีระบบการแยกขยะในโรงอาหารสำนักงาน นโยบายลดขยะพลาสติกแบบใช้ครั้งเดียวทิ้ง โดยการไม่แจกถุง ลดการใช้หลอด เปลี่ยนการใช้แก้วน้ำเป็นแก้ว Zero Waste Cup การเพิ่มตู้กดน้ำดื่มสะอาด เป็นต้น การแยกขยะภายในจุฬาฯ นอกจากจะมีการแยกขยะแบบละเอียดแล้ว ยังมีการลงทุนในเทคโนโลยีที่ใช้จัดการขยะอย่างเหมาะสมกับปริมาณขยะที่เกิดขึ้นในพื้นที่ เช่น เครื่องย่อยสลายชีวภาพ หรือ Biodigester และ เครื่องอัดขยะ ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของความพยายามในการต่อสู้กับมลพิษทางขยะของประชาคมจุฬาฯ
โครงการ Chula Zero Waste ริเริ่มโดย สถาบันวิจัยสภาวะแวดล้อม จุฬาฯ ร่วมกับ สำนักบริหารระบบกายภาพ จุฬาฯ ด้วยเจตจำนงอันแน่วแน่ในการสร้างความยั่งยืน และสิ่งแวดล้อมที่ดีให้เกิดขึ้น โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อส่งเสริมสนับสนุนวิถีชีวิตที่ใส่ใจสิ่งแวดล้อมของประชาคมจุฬาฯ โดยเฉพาะอย่างยิ่งให้เกิดขึ้นกับนิสิต โครงการ Chula Zero Waste ได้สร้างความร่วมมือจากหลายภาคส่วนในการพัฒนาการดำเนินงานระบบการจัดการขยะและของเสียที่มีประสิทธิภาพ ทั้งขยะที่เป็นอันตรายและไม่เป็นอันตรายที่เกิดจากปฏิบัติงานและกิจกรรมต่าง ๆ นำไปใช้อย่างทั่วถึงภายในมหาวิทยาลัยและชุมชนโดยรอบ เป็นตัวอย่างที่ชัดเจนว่า การริเริ่มสร้างสรรค์โครงการ Chula Zero Waste สามารถขับเคลื่อนการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมและส่งเสริมอนาคตที่ยั่งยืนสำหรับทุกคนได้เป็นอย่างดี
“ขยะ” เป็นหนึ่งในภัยคุกคามต่อสุขภาพมนุษย์ สร้างความเสียหายให้กับเศรษฐกิจโลกหลายแสนล้านดอลลาร์ต่อปี ทำให้วิกฤติการณ์ของโลกรุนแรงขึ้น จากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ มลพิษทางอากาศ ผลกระทบต่อธรรมชาติ และการสูญเสียความหลากหลายทางชีวภาพ หากไม่มีการจัดการอย่างเร่งด่วน คาดการณ์ว่า มนุษยชาติจะสร้างขยะมูลฝอยในเขตชุมชนจำนวน 3.88 พันล้านตันต่อปี ภายในปี 2593 ซึ่งปัจจุบันขยะ ร้อยละ 45 ยังได้รับการจัดการที่ไม่ถูกต้อง
ทั้งนี้ โครงการ Chula Zero Waste ตั้งเป้าหมายที่จะนำขยะกลับมาใช้ประโยชน์ให้ได้ 75% ภายในปี 2583 โดยเพิ่มการมีส่วนร่วมของประชาคมจุฬาฯ สร้างพฤติกรรมที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม โดยเฉพาะกับนิสิตให้เกิดการขยายผลส่งต่อประสบการณ์และสิ่งที่จุฬาฯ เรียนรู้มา เผยแพร่ให้สังคมภายนอกสามารถนำไปต่อยอดและใช้ได้จริง พร้อมทั้งสร้างการร่วมมือระหว่างองค์กร สู่สังคม และประเทศชาติ ทั้งนี้ ในปี 2566 โครงการ Chula Zero Waste ได้รับความร่วมมือจาก สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) ในการเป็นภาคีที่ปรึกษาที่จะทำงานร่วมกับโรงเรียน ศาสนสถาน ชุมชน อาคารสำนักงาน และบริษัทต่าง ๆ ในโครงการพัฒนาเขตนำร่องการจัดการขยะมูลฝอยที่ต้นทางอย่างยั่งยืนในกรุงเทพมหานคร ในกิจกรรมลดและคัดแยกขยะในองค์กรในพื้นที่เขตปทุมวัน รวมถึงร่วมมือกับสำนักงานจัดการทรัพย์สิน จุฬาฯ (PMCU) ในการจัดการขยะในแหล่งกำเนิดด้วย
สำหรับการต่อยอดในอนาคตนั้น โครงการ Chula Zero Waste จะเน้นไปที่การสื่อสารให้มากขึ้น เนื่องจากระบบ Infrastructure ในการจัดการขยะค่อนข้างพร้อมทำงานอย่างเต็มที่ เพื่อสร้างความตระหนักให้ประชาคมจุฬาฯ ทั้งบุคลากรและนิสิต หันมาใส่ใจผลกระทบทางสิ่งแวดล้อมที่ทุกคนมีส่วนสร้าง ใส่ใจกับขยะที่เกิดขึ้นในการใช้ชีวิตในรั้วมหาวิทยาลัยมากขึ้น เลือกพฤติกรรมเพื่อรักษ์สิ่งแวดล้อม เช่น ลดขยะที่ต้นทาง พกกระติกน้ำ เลือกปริมาณข้าวที่เหมาะกับตนเอง พยายามกระตุ้น Sustainable Lifestyle ให้เกิดขึ้นอย่างจริงจัง เพื่อร่วมกันขับเคลื่อนงานด้านความยั่งยืนไปพร้อม ๆ กัน
นอกจากนั้น Chula Zero Waste ได้จัดกิจกรรมเล็ก ๆ แสนอบอุ่นระหว่างน้อง ๆ นิสิตจุฬาฯ กับพี่ ๆ ทีม Chula Zero Waste “การกินข้าวครั้งแรก Zero Waste Day’s Potluck Dinner” เพื่อพบปะคนที่สนใจเรื่องสิ่งแวดล้อมเหมือนกัน ณ อุทยาน 100 ปี จุฬาฯ ภายในงานมีกิจกรรมต่าง ๆ อาทิ กิจกรรม Potluck Dinner กินอาหารที่แต่ละคนเอามาแบ่งกัน กิจกรรม Networking Session ทำความรู้จักเพื่อนๆ ที่มีความสนใจคล้ายกัน กิจกรรม Climate Fresk เรียนรู้ต้นตอและผลกระทบของวิกฤตโลกร้อนผ่านการ์ด
อ่านรายละเอียดที่เกี่ยวข้องกับกิจกรรมที่จัดขึ้นเพื่อประกาศเจตนารมณ์ด้านการจัดการขยะและของเสีย เนื่องในโอกาสที่สหประชาชาติ ประกาศให้วันที่ 30 มีนาคม ของทุกปี เป็น “วันปลอดขยะสากล” (World Zero Waste Day) ได้ที่
Facebook : Chula Zero Waste
ติดตามภารกิจและกิจกรรมของโครงการ Chula Zero Waste ได้ที่ http://www.chulazerowaste.chula.ac.th/
หรือทาง Facebook : chulazerowaste และ Twitter : chulazerowaste
สามารถอ่านรายละเอียดเกี่ยวกับนโยบายด้านการบริหารจัดการขยะและขยะอันตราย ขับเคลื่อนความยั่งยืนในจุฬาฯ ได้ที่ https://www.chula.ac.th/news/95183/