สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง (สจล.) ร่วมกับ สำนักงานส่งเสริมเศรษฐกิจดิจิตอล (Depa) และสตาร์ทอัพ สยามอินโนซิตี้ คว้ารางวัลชนะเลิศจากเวทีการแข่งขัน Presidential Hackathon 2023 ที่ไต้หวัน ด้วยผลงานนวัตกรรม ‘Re-Fill City’ แอปพลิเคชันต้นแบบ หาจุดเติมน้ำฟรี – ลดขยะพลาสติก แพลตฟอร์มรณรงค์ให้ทุกคนในเมืองนำขวดน้ำพกพาของตนเอง เพื่อเติมน้ำดื่มได้รอบเมือง นำร่องใช้จริงในพื้นที่เทศบาลเมืองนครศรีธรรมราช หนึ่งในเมืองอัจฉริยะต้นแบบ คาดเป็นโมเดลสำหรับเมืองอื่น ๆ ของไทยในอนาคต

รศ.ดร.คมสัน มาลีสี อธิการบดีสถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง (สจล.) กล่าวว่า ทีมประเทศไทย ประกอบด้วย ผศ. ดร.รัชนี กุลยานนท์ สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง (สจล.) ภาสกร ประถมบุตร และ ดร.นน อัครประเสริฐกุล สำนักงานส่งเสริมเศรษฐกิจดิจิตอล (Depa) พรชัย เอี่ยมสุกใส และ สถาพร จุลศิลป์ สตาร์ทอัพ บริษัท สยามอินโนซิตี้ จำกัด คิดค้นนวัตกรรมแอปพลิเคชั่น ‘Re-Fill City’ ภายใต้แนวคิด Green and Sustainable City เพื่อส่งเสริมการใช้ขวดน้ำพกพา ลดปริมาณขยะ แทนการซื้อน้ำดื่มที่บรรจุในขวดพลาดสติกแบบใช้แล้วทิ้ง ซึ่งแนวคิดนี้เป็นโครงการที่ริเริ่มจากความต้องการของผู้ที่อยู่อาศัยในเมืองนครศรีธรรมราช และเป็นการสร้างธุรกิจแบบ Social Enterprise ที่สามารถส่งเสริมให้มีรายได้อย่างมั่นคง ในขณะที่เมืองและประชาชนได้รับผลประโยชน์สูงสุด

ทีมประเทศไทย ได้สร้างผลงานระดับโลก ‘Re-Fill City’ คว้ารางวัลชนะเลิศระดับนานาชาติ ใน ‘การแข่งขันแฮกกาธอน Presidential Hackathon International Track 2023’ จาก ประธานาธิบดี ไช่ อิงเหวิน ณ ทำเนียบประธานาธิบดี ซึ่งจัดโดย กระทรวงดิจิทัลแห่งไต้หวัน นับเป็นเวทีการแข่งขันด้านเทคโนโลยีและนวัตกรรมดิจิทัลระดับนานาชาติที่ยิ่งใหญ่และทรงเกียรติ ซึ่งงานในปีนี้จัดขึ้น ภายใต้ธีม Free the Future: Open, Digital and Green มุ่งตอบสนองเป้าหมายการพัฒนาอย่างยั่งยืน 2030 (Sustainable Development Goals, SDGs) โดยมีจำนวน 60 ทีมจาก 30 ประเทศทั่วโลกเข้าร่วมแข่งขัน ซึ่งความสำเร็จของทีมไทยได้สร้างชื่อเสียง และความภาคภูมิใจให้แก่ประเทศ ตอกย้ำถึงศักยภาพของคนไทยในเวทีโลก สะท้อนถึงความมุ่งมั่นของ สจล. สู่ ‘ผู้นำแห่งนวัตกรรมระดับโลก’ (The World Master of Innovation) เพื่อแก้ปัญหาการพัฒนาประเทศในพื้นที่ต่าง ๆ และยังเติมเต็มคุณค่าของเมืองอัจฉริยะ (Smart City) ซึ่งเป็นแนวโน้มการพัฒนาเมืองอย่างยั่งยืนทั่วโลก

ด้าน ผศ.ดร.ณัฐพล นิมมานพัชรินทร์ ผู้อำนวยการใหญ่ สำนักงานส่งเสริมเศรษฐกิจดิจิทัล (Depa) กล่าวต่อว่า จุดเด่นของแอปพลิเคชั่น Re-Fill City นี้ เป็นฐานข้อมูลให้ผู้บริโภคสามารถหาตำแหน่ง ‘จุดเติมน้ำดื่มสะอาดฟรี’ ซึ่งโครงการติดตั้งให้ร้านค้าที่เข้าร่วมโครงการ ช่วยให้ประชาชนเข้าถึงร้านค้าได้มากขึ้น รวมถึงสถานที่ขายเครื่องดื่มน้ำตาลต่ำในเมือง และให้คะแนนกับห้างร้านต่าง ๆ ที่เติมน้ำดื่มสะอาดฟรีแก่ผู้บริโภค โดยคะแนนเหล่านี้ร้านค้าสามารถนำไปแลกสิทธิประโยชน์ต่าง ๆ ได้จากเมือง และพันธมิตรภาคเอกชนที่เข้าร่วมโครงการ ทางร้านค้าที่ให้บริการน้ำดื่มฟรี อาจจะให้ ‘ส่วนลดสำหรับอาหารและบริการ’ แก่ผู้ที่เข้ามารับบริการ เป็นแรงจูงใจให้มาซื้อสินค้าและใช้บริการ เป็นการเพิ่มรายได้ให้ร้านค้าที่เข้าร่วมโครงการ อีกทั้งส่งเสริมการเป็นเมืองอัจฉริยะ(Smart City) เพิ่มพลังความเกื้อกูลและร่วมมือ ลดปริมาณขยะจากขวดพลาสติก เพื่อเมืองที่น่าอยู่ของทุกคน

สจล. ดีป้า และ สยามอินโนซิตี้ ได้สร้างต้นแบบนวัตกรรม ‘Re-Fill City’ ไม่ใช่เพื่อคนไทยเท่านั้น แต่เพื่อโลกของเราด้วย เกิดประโยชน์กับทั้งผู้บริโภค และการส่งเสริมความเป็นเมืองอัจฉริยะ พร้อมไปกับผลดีต่อสภาวะของสิ่งแวดล้อมโลก โดยมีผู้เชี่ยวชาญและใช้พหุศาสตร์หลายสาขา ได้แก่ เทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์ (AI) วิทยาการคอมพิวเตอร์ มานุษยวิทยา เศรษฐศาสตร์พฤติกรรม การออกแบบ และ ความยั่งยืน สามารถนำไปปฏิบัติได้จริง และมีความยืดหยุ่น ขยายผลได้อย่างเป็นรูปธรรม สะท้อนถึงความสำคัญของประเด็นการจัดการขยะพลาสติก และส่งเสริมสุขภาพ ซึ่ง ‘Re-Fill City’ ตอบโจทย์ได้อย่างดี

ปัจจุบันโครงการได้นำร่องใช้จริงในพื้นที่เทศบาลเมืองนครนครศรีธรรมราช หนึ่งในเมืองอัจฉริยะต้นแบบของไทย และคาดว่า ในอนาคตจะสามารถขยายผลไปยังจังหวัดอื่น ๆ ของประเทศ ทั้งนี้ แผนงาน เฟสที่ 1 เทศบาลเมืองจะมีโปรแกรมคืนกำไรให้กับร้านค้าที่ให้บริการน้ำดื่มฟรี เฟสที่ 2 ใช้เทคโนโลยี และ เอ.ไอ.วิเคราะห์ปริมาณน้ำดื่มที่แจกได้ ส่วนเฟสที่ 3 จัดทำ QR Code สมาชิกผู้มาใช้บริการ และ ต่อยอดโครงการอื่น ๆ ต่อไป